Prokurent od łacińskiego procurare, czyli specjalnego rodzaju pełnomocnictwa. Poniżej omówię kto może być prokurentem, jakie są uprawnienia prokurenta, jak jest ustanawiany, jakie są rodzaje prokury, itp.
Kim jest prokurent – definicja i znaczenie
Prokurent jest osobą obdarzoną przez przedsiębiorcę specjalnymi pełnomocnictwami w firmie podlegającej wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Pełni on rolę dodatkowego przedstawiciela przedsiębiorcy w prowadzeniu spraw firmy. Jest uprawniony do podpisywania umów reprezentowania spółki na zewnątrz dokonywania czynności sądowych i spełniania innych obowiązków w imieniu spółki. Jest ustanawiany i odwoływany przez przedsiębiorcę z określoną datą. Może być ustanowiony na określony czas. Ustanowieniu prokury powinno towarzyszyć zgłoszenie tego faktu do odpowiedniego rejestru przedsiębiorców.
Prokurent w spółce – kto może nim zostać?
Prokurentem może zostać osoba fizyczna, która musi się charakteryzować pełną zdolnością do czynności prawnych. Nie ma przepisu, który nakazywałby, że musi to być osoba o określonym wykształceniu, na przykład prawniczym. Zakładanie spółki z o.o. można połączyć z powołaniem od razu jej prokurenta.
Jakie są obowiązki prokurenta?
Prokurent reprezentuje spółkę na zewnątrz również przed organami państwa, dokonuje czynności prawnych, zarządza finansami, podpisuje dokumenty, zarządza pracownikami. Prokurent w spółce może być upoważniony do jeszcze innych zadań związanych w prowadzeniem przedsiębiorstwa w tym do czynności sądowych.
Osoba, której udzielono prokury wykonuje czynności określone zakresem tego upoważnienia oraz wynikające ze statutu spółki.
Członek zarządu a prokurent firmy – rozdzielność funkcji
Nie ma w polskim prawie przepisu zakazującego łączenia funkcji prokurenta z funkcją członka zarządu. Tak więc prokurent w spółce może być członkiem zarządu. Członek zarządu i prokurent mogą wykonywać po części takie same zadania.
Instytucja prokury i jej rodzaje
Prawo przewiduje różne rodzaje prokury, żeby można dostosować jej zakres do prowadzonej działalności gospodarcze i sytuacji w firmie.
Prokura samoistna
Prokura samoistna polega na tym, że prokurent może samodzielnie reprezentować firmę na zewnątrz i jest uprawniony na przykład do jednoosobowego dokonania czynności prawnej.
Prokura łączna
Udzielenie prokury łącznej przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do odpowiedniego rejestru oznacza, że tylko działając razem kilku prokurentów może podjąć decyzję związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Prokura oddziałowa
Przedsiębiorca może też powołać prokurenta, który będzie miał prawo reprezentowania nie całej firmy a tylko jej określonej części.
Lista czynności prawnych przy ustanowieniu prokury
Udzielenie prokury składa się z dwóch etapów – ustanowienia prokury i udzielenia prokury.
Prokurent w firmie – jak go powołać?
Ustanowienie prokury należy do wewnętrznych działań w firmie. W spółkach osobowych decyzja jest podejmowana w drodze uchwały wspólników. W spółkach kapitałowych poprzez jednomyślną uchwałę zarządu. Następnie następuje udzielenie prokury, czyli powołanie prokurenta. Jest to już czynność mająca skutki zewnętrzne i odbywa się zgodnie z ustalonymi w spółce zasadami reprezentacji.
Prokurent pod rygorem nieważności musi być powołany na piśmie i zgłoszony do odpowiedniego rejestru.
Prokurent spółki – jak go odwołać?
Przy odwołaniu nie jest wymagana tak sformalizowana procedura jak przy powołaniu prokurenta. Odwołać go może każdy z członków zarządu spółki samodzielnie. Nie jest nawet wymagana forma pisemna, ale warto ją zachować, bo fakt ten trzeba zgłosić do odpowiedniego organu rejestrowego.
Prokura może też być udzielona na czas określony i wtedy wygasa samoistnie. Dochodzi to tego również na skutek wykreślenia spółki z rejestru, ogłoszenia upadłości czy śmierci prokurenta.
Odpowiedzialność prokurenta – czy odpowiada za zobowiązania spółki?
Prokurent nie ponosi odpowiedzialności, jeśli reprezentuje spółkę zgodnie z zakresem udzielonej prokury. Odpowiada tylko za własne decyzje lub zaniechania, które naraziły spółkę na straty. Ponosi pełną odpowiedzialność, jeśli mu się udowodni, że jest winny strat w spółce. Prokurent odpowiada też za przekroczenie zakresu umocowania.
BiznesSpot oferuje pomoc przy zakładaniu firm, ma też w ofercie gotowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zapraszamy do kontaktu.
